Dezynfekcja uli-przydatne wiadomości.

Zachęcamy do lektury artykułu napisanego przez copywritera w imieniu Centrum Pszczelarskiego Łukasiewicza - warto przeczytać.

Wszystko co musisz wiedzieć o dezynfekcji uli

Przez cały okres ewolucji pszczoły wykształciły własny system odpornościowy, który skutecznie chroni je przed licznymi chorobami. Podstawowym elementem jest szczególna dbałość o czystość ula, usuwają z niego martwe i chore larwy, uszkodzone genetycznie osobniki oraz wszelkie śmieci i nieczystości. Same potrafią także poradzić sobie z niewielką ilością roztoczy i grzybów. W zwalczaniu chorób pomagają też pszczołom właściwości antybiotyczne produktów znajdujących się w pniu. Także pojedyncze osobniki dobrze radzą sobie z patogenami, które wniknęły do ich organizmu. Wytwarzane enzymy skutecznie niszczą intruza.

Niestety zdarza się tak, że dochodzi do zmasowanego ataku wirusów lub bakterii wywołujących choroby. Pszczołom musi pomóc wtedy człowiek. Najbardziej dla pszczół niebezpieczne są warroza, zgnilec (amerykański i europejski) oraz nosema. Możliwość stosowania antybiotyków i sulfonamidów ograniczona jest względami zdrowotnymi (przenikają do miodu) oraz prawnymi. Najskuteczniejszą metodą zwalczania wielu chorób jest odkażanie uli. Ważne aby wybierać sprawdzone metody i bezpieczne środki do dezynfekcji. W krótkim poradniku prezentujemy metody, ich skuteczność i zastosowanie.

📷

alt=”pszczoły”

Metody fizyczne

Większość patogenów (wirusy, bakterie, grzyby, mikroorganizmy) ginie w wysokiej temperaturze. To dlatego do ich zwalczania wykorzystuje się gotowanie, wyparzanie lub opalanie ogniem. Metody te są stosowane nie tylko w pszczelarstwie, ale także tam, gdzie wymagany jest reżim sanitarny.

Opalanie ogniem

To zdecydowanie najtańsza i najprostsza do zastosowania metoda oczyszczania uli z czynników chorobotwórczych. Dodatkową jej zaletą jest skuteczność oraz fakt, że produkty pszczele nie tracą swoich właściwości.  Przed przystąpieniem do wypalania rodzinę trzeba przenieść do ula zastępczego. Wnętrze pnia należy najpierw dokładnie wyczyścić, wyciągnąć ramki.

Do opalania najlepiej nadaje się opalarka na propan-butan, która jest łatwo dostępna i prosta w użyciu. Wnętrze ula trzeba opalić bardzo dokładnie palnikiem gazowym, pominięcie nawet drobnego elementu może skutkować ponownym rozwojem choroby i wyginięciem rodziny. Następnie ściany ula należy oczyścić z sadzy, wywietrzyć. Przed umieszczeniem rodziny wnętrze ula można skropić olejkiem miętowym lub szałwiowym. Ramki należy dokładnie oczyścić z więzy i opalić lub wystawić na działanie promieni słonecznych. Drobne elementy wyposażenia ula najlepiej jest spalić i zastąpić nowymi.

Odkażanie gorącą wodą

Za pomocą gotowania najlepiej jest dezynfekować odzież ochronną. Dla pewności powinna być dodatkowo wyprasowana gorącym żelazkiem. Odkażanie ula i odzieży należy przeprowadzać w jednym czasie.

Gotowanie stosowane jest także do dezynfekcji wosku. Po zagotowaniu plastry należy wyjąć i dokładnie wysuszyć.

Metody chemiczne

Stosowanie środków chemicznych do odkażenia ula wymaga szczególnej ostrożności i wiedzy. Zastosowane środki muszą być bezwonne i nie mogą wchodzić w reakcje chemiczne z produktami pszczelarskimi. Wybór więc praktycznie ogranicza się do produktów naturalnych.

Ule można odkażać za pomocą specjalnych środków dopiero po jego dokładnym wyczyszczeniu mechanicznym. Trzeba oczyścić wnętrze ula z pozostałości kitu, wosku i miodu, które po zeskrobaniu i zebraniu należy spalić, podobnie jak drobne elementy wyposażenia.

Wyczyszczone wnętrze ula można odkażać za pomocą sody, formaliny, kwasu octowego lub wapnia. Najbardziej skutecznym preparatem jest tlenek etylenu, ale w naszych warunkach nie jest możliwy do stosowania.

Soda żrąca lub kaustyczna stosowana jest w roztworze 2%. Roztworem sody trzeba pokryć całe wnętrze ula. Stosowanie sody wymaga zachowania szczególnych środków ostrożności, ponieważ działa drażniąco na oczy i skórę. 1% roztworem można odkażać obuwie i rękawice.

Formalina to wodny roztwór kwasu mrówkowego, doskonale dezynfekuje części drewniane i metalowe nie powodując korozji. Jest bardzo skuteczna w przypadku chorób wirusowych, nosemozy, grzybicy. Podobne działanie ma także stężony kwas octowy (85%).

Wapno używa się w 2 stężeniach:

wapno gaszone - proporcje 1(wapno) do 3 (woda),

mleczko wapienne - 1 do 20.

To pierwsze stosowane jest do odkażania pni, natomiast to drugie do dezynfekcji magazynów pszczelarskich.

📷

alt=”drewniane ule”

Odkażanie uli styropianowych

Dezynfekcja uli styropianowych wymaga zastosowania stosowania specjalnych metod. Absolutnie nie mają tu zastosowania metody z wykorzystaniem dużych temperatur.

W takim przypadku należy dokładnie oczyścić wnętrze ula i zastosować roztwór sody lub roztwór formaliny. Po odkażeniu ule należy dokładnie spłukać i wysuszyć.

Odkażanie profilaktyczne

Profilaktyka ma ogromne znaczenie. Dzięki niej można zapobiec rozprzestrzenianiu się wielu chorób w pasiece i wzmocnić odporność pszczół. Najważniejsze znaczenie ma utrzymanie higieny w pasiece, magazynach. W standardzie higienicznym powinna być utrzymana także odzież ochronna.

Odkażanie uli i osprzętowienia powinno być prowadzone regularnie na wiosnę, przed wprowadzeniem nowego roju. Zawsze trzeba ją przeprowadzać w przypadku zakupu uli z innej pasieki lub wystąpienia jakichkolwiek oznak wystąpienia choroby wśród pszczół.

Utrzymanie higieny w pasiece, zapewnienie odpowiedniego zapasu pokarmu na okres zimowy, wymiana matek co 2 lata zapewniają pasiece dobre funkcjonowanie. Jakość miodu w dużej mierze zależy od roślin pożytkowych występujących na danym terenie. Od tego zależą też właściwości zdrowotne miodu.